ابعاد ادبی و اخلاقی امر و نهی در دفتر اوّل مثنوی مولوی

یکی از دانش های بلاغی مهم، علم معانی است که به بررسی اغراض ثانوی متکلّم از انتخاب ساخت های زبانی، می پردازد. وقتی سخنور فصیح و بلیغ باشد، این نوع کاربرد از نظر کمّی و کیفی در کلام او بیشتر دیده می شود. از آن جا که مولانا یکی از بزرگ ترین سخنوران و شعرای فارسی گوی است طبعاً نکات بلاغی زیادی در آثار او دیده می شود. در این پژوهش که به بحث در ابعاد ادبی و اخلاقی امر و نهی در دفتر اوّل مثنوی مولوی اختصاص دارد، پس از معرّفی شاعر، به تبیین مباحث علم معانی شامل انشا و خبر و خبر و اقسام امر و نهی و نکات اخلاقی آن پرداخته شده است. از بررسی های انجام شده در این پایان نامه معلوم می شود که مولوی آگاهانه به عناصر بلاغی توجّه داشته و با کاربرد متنوّع و گسترده ی آن ها بر رونق کلام خود و نیز بر تأثیر آن افزوده است. تأثیرپذیری مولانا از قرآن کریم و نگاه خاصّ به جمله های خبری و انشایی و آمیختگی خبر و انشا جلوه ی ویژه ای به اشعار او داده است که خواننده با مطالعه ی آن در مسیر عرفان و اخلاق گامی بلند برمی دارد.